Vermoord

Nee, de oude villa aan de Stationsweg in Haren heeft mij nooit écht bekoord. Ik vond het een vreemd huis. Het was een soort chalet, overgewaaid uit Oostenrijk. Het had een bouwstijl die hier niet hoort. Eigenlijk een beetje een dissonant in het dorp. Maar als ik er nú langs kom, heb ik heimwee.

Het huis is gedurende behoorlijk lange tijd verbouwd. Het is, voor zover ik heb gezien, volledig gestript en vernieuwd. Het was tot op de schil na leeggemaakt. Het huis is bovendien aan de zijkant en de achterkant uitgebreid met grote houten volumes, omdat de nieuwe bewoners kennelijk meer leefruimte wensten. Daar is allemaal niks mis mee hoor. Zo gaat dat in een dorp waar veel huizen uit de jaren twintig/dertig staan. Nu kan het weer een tijdje mee. Goed geïsoleerd en van alle gemakken voorzien. En toch….

Ik vind dat je zorgvuldig om moet gaan met het bouwkundig erfgoed. Je bent als eigenaar per slot een kortstondige passant. Als een huis een bijzonder karakter heeft, ook al is het wat typisch, hoor je als architect, bij een renovatie, samen met je opdrachtgever, na te denken over de vraag of en wat je moet behouden. In mijn vorige column, over het rode huisje aan de Schelfhorst, zie je daarvan een prachtig voorbeeld. Maar aan dit huis aan de Stationsstraat is juist ál het bijzondere verwijderd. Het huis is tamelijk rücksichtslos uitgekleed en gladgepoetst. Wat er over is heeft geen waarde meer. Had het dan liever gesloopt en voor hetzelfde geld iets moois gebouwd.

Oké, het was misschien te frivool, maar het paste, met zijn warme kleurstelling, veel beter in het straatbeeld dan het kille witte. De mooie sprekende kozijnen zijn weggeschilderd tot donkere, holle gaten, die in het stucwerk geponst lijken. De verhoudingen van de erker zijn verprutst (het is verworden tot een bushokje) door het dikkere dak en door het schilderwerk. De wijnrode luiken zijn verdwenen en de sierlijke houten topgevel is verwijderd. Waarom allemaal? Door een gebrek aan historisch besef? Is men gewoon ongevoelig voor het verleden? Het oude Oostenrijkse chalet leefde; het nieuwe Duitse huis is doods. Het is karaktermoord. Begrijpt u nu waarom ik heimwee heb?