emile koopmans
04/2022

Oligarch-itectuur

De gemiddelde Russische oligarch heeft, voor zover ik heb begrepen, maar één wens. Hij wil rijkdom en macht uitstralen. Daarom laat hij grote boten bouwen. Nederland is goed in bootjes bouwen en dus bestelt de oligarch zijn speeltje hier. Als ik de foto’s van die superjachten zie, dan ben ik onder de indruk. En dat is precies wat de oligarch graag wil. Maar ik word niet blij. Het is de protserigheid ten top. En het neigt sterk naar smakeloosheid.

Onlangs ontmoette ik een oligarch. Hij was zwaar geparfumeerd, droeg luxe kleding en een groot horloge. Een goud omrande zonnebril bedekte zijn kille ogen en dat vond ik niet erg. Je bent jaloers op mij, jonge vriend, sprak hij badinerend. Daarom vind je mijn boot niet mooi. Dat klopt antwoordde ik. Maar als ik zoveel geld had, dan zou ik wat écht moois laten bouwen. Dan had ik een ontwerper ingehuurd, die er iets bijzonders van had gemaakt. U bent veel te snel tevreden. Protserig is voor u voldoende. Het gesprek liep niet echt lekker. Dit soort mannen hebben hun eigen wansmaak niet in de gaten. Het is typisch Russisch, of liever on-Nederlands, om zo met geld te smijten.

Ik vroeg me af, of dit fenomeen in de architectuur ook voorkomt. Ik zie wel steeds meer kapitale villa’s verrijzen. Ook hier in de buurt. Onder de motto’s “Wie heeft de langste?” en “Pikkenparade” beschreef ik eerder een paar hele mooie longhouses ten zuiden van Haren. Nu kwam ik er weer één tegen, aan de Groningerstraat, net voorbij Midlaren (op de plek waar vroeger het feest-restaurant Brasa do Brasil afbrandde). Dit mega-huis, wekt bij mij, qua omvang, de associatie op met een superjacht van een oligarch. Daarna houdt de vergelijking op. Want dit huis wil geen rijkdom of macht uitstralen. Vanaf de Groningerstraat zie je de omvang niet. Dan zie je een bescheiden woning met een eenvoudig concept, een typisch Nederlandse schuurwoning. Pas als je de hoek omrijdt, de Meerweg in, zoals ik voor de foto deed, dan zie je de immense afmeting. De lengte van het huis is enorm. Maar er is geen enkele Russische protserigheid te bespeuren. Een oligarch zou deze soberheid een gemiste kans vinden. Hij had het vast anders aangepakt. Gelukkig vaart zijn poenerige schip gewoon weg, als we de ketting losmaken (naar Rusland, want waar is hij anders welkom). Dit huis mag van mij blijven liggen.